lokomotywy II RP

Książki, filmy, dokumenty, zabytkowe eksponaty;

Moderatorzy: Sebastian Marszał, bastard

Awatar użytkownika
Piotr Janik
InterCity
Posty: 300
Rejestracja: 29 wrz 2004, 16:14
Lokalizacja: Warszawa

lokomotywy II RP

Post autor: Piotr Janik »

Być może nie wszyscy wiedzą: Niemcy dali do pieca - na samym dole aktualizowana na bieżąco :?: errata. Książka dostępna np. w poznańskim Kolpress.
Freien Strecken für freien Menschen!
Awatar użytkownika
lyck
InterCity
Posty: 340
Rejestracja: 15 paź 2004, 22:25
Lokalizacja: Warszawa

Post autor: lyck »

I wylazły mi oczy... :shock:
Usiadło 2 giermańców i napisało monografię polskiego taboru przed wojną... Trochę wstyd że nikt u nas tego nie zrobił. Pewnym usprawiedliwieniem jest olbrzymia i trudna do objęcia różnorodność taboru odziedziczonego po 3 zupełnie różnych zarządach kolejowych. Tak skomplikowanej sytuacji taborowej jak w odrodzonej Polsce po 1920 r. nie było chyba w żadnym innym kraju - tak piszą autorzy we wstępie. Do tego dochodzi to totalne zmilitaryzowanie kolei, które od początku istnienia PKP oznaczało blokadę informacyjną dla polskich miłośników (zanim jeszcze skojarzyli, że nimi są) - jego owocem jest znikoma liczba zdjęć. No i swojski bałagan przemieszany z potoczną pogardą do starych papierzysk dopełnia czary goryczy... W zasadzie książka ta od razu powinna ukazać w wersji też polsko-języcznej. Wieczorem spróbuję wstawić tłumaczenie wstępu z tej strony, bo jest więcej niż ciekawy...
Awatar użytkownika
lyck
InterCity
Posty: 340
Rejestracja: 15 paź 2004, 22:25
Lokalizacja: Warszawa

Post autor: lyck »

... i wspomnianie tłumacznie niemieckiej zajawki książki:

Zapewne niejeden czytelnik zadaje sobie nastepujące pytanie: co może być tak fascynującego w taborze trakcyjnym Polskich Kolei Państwowych w międzywojniu, że 2 pasjonatów historii lokomotyw zajęło się tym tematem na lata i postanowili opublikować rezultaty swoich badań? Przede wszystkim gro polskich lokomotyw zawartych w tym zestawieniu było pochodzenia pruskiego, a reszta austriackiego i rosyjskiego. Na dodatek ten skrajnie różnorodny park lokomotyw został w 1939 r. ponownie podzielony, by w końcu stanowić bazę powojennej PKP. Nigdzie indziej w Europie rozwój kolei i jej środków trakcyjnych nie był tak zawikłany jak w Polsce. Badanie tej materii jest więc fascynującym wyzwaniem. Na dodatek historia polskich kolei ma swój znaczny udział w historii kolei niemieckich i austriackich. Początkowo obaj autorzy badali temat przedwojennej PKP niezależnie. Wspólne zagłebienie się w temat od początku wykazało, że dostępne Informacje są pełne luk i nieścisłości. Pochodzenia niektórych serii lokomotyw wymienionych w systemie oznaczeń PKP nie udało się ustalić, tak więc brak jest ścisłych danych jakie konkretnie maszyny weszły na stan PKP. Taki obrót rzeczy zachęca do poszukiwań i ta książka ma za zadanie przedstawić ich aktualny postęp. W trakcie prac okazało sie, że jest niezwykle trudno znaleść odpowiednie źródła informacji. W przeciwieństwie do Niemiec czy Austrii wydaję się, że w Polsce nie było przed wojną "miłosników kolei" czy "historyków-amatorów". Nie można więc sięgnąć do ich spuścizny. Działania wojenne z 1939 r. i póżniejszy niemiecki zarząd kolejowy na okupowanej sieci dawnej PKP przyniósł zniszczenie lub utratę większości dokumentów z czasów jej powstania. Zachowały się jedynie:
- ilostan lokomotyw warszawskiej DOKP z 1920 r.
- zestawienie danych technicznych poszczególnych serii lokomotyw z podaną liczebnością, sporządzone pod koniec 1926 r. przez profesora Alberta Czeczotta,
- księga kotłowa(?) z 1935 r.
- pisma urzędowe ministerstwa kolei dot. eksploatacji lokomotyw.

Słabe zachowanie polskich źródeł wymusiło sięgnięcie do niepolskich zasobów archiwalnych. Koleje polskie uzyskały tabor trakcyjny w wyniku działalności 2 komisji międzynarodowych utworzonych w ramach traktatów pokojowych z 1919 r. Rozdziałem maszyn pochodzenia pruskiego zajęła się "Komisja Tanaki"w Berlinie, zaś podziału lokomotyw austrowęgierskich dokonała "Komisja Dent'a" w Wiedniu.Akta obu komisji zachowały się w komplecie i zostały użyte w charakterze żródeł. Dokumenty dotyczacę lokomotyw rosyjskich odstąpionych Polsce przez Rosję Sowiecką w wyniku traktatu pokojowego w Rydze nie zostały niestety odnalezione.
Poniżej znajduje się wyciąg z treści książki w formacie PDF:


Spis treści
Lokomotywy kolei polowych
Angielskie/polskie streszczenie
Seria Th24
Seria Ti1
Wagony silnikowe PKP

Jeszcze parę słów od siebie. Już sam spis treści jest bardzo wymowny. Zadziwia ilość informacji zebrana przez panów z tak daleka. Ale może w tej materii jest tak jak ze zdjęciami satelitarnymi. Z dystansu widać więcej niż z perspektywy żaby patrzącej na swojskie, niby znane na wylot, bagienko...
Ostatnio zmieniony 31 lip 2007, 08:03 przez lyck, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
Piotr Janik
InterCity
Posty: 300
Rejestracja: 29 wrz 2004, 16:14
Lokalizacja: Warszawa

Post autor: Piotr Janik »

Bomba, dziękujemy :!: . To prawie, jak w sąsiednim wątku: „solidna porcja wiedzy o historii i tradycji polskiego kolejnictwa. Ale co najważniejsze jest to porcja lekkostrawna i podana w atrakcyjnej i czytelnej formie”.
Zadziwia ilość informacji zebrana przez panów z tak daleka.
Bez przesady :wink: . To „tak daleko” przez stulecia było niebezpiecznie „za blisko” a dziś jest nawet bliżej, niż kiedykolwiek.
Na marginesie, szeptem: dziś jest tak cudownie blisko, że spokojnie możemy zbyć milczeniem frachty RBD Königsberg w kierunku Bełżca i Treblinki, jednocześnie zachłystując się nazwami, z którymi ledwie co uporała się komisja Srokowskiego oraz poużywać sobie w zakresie nicków i podpisów.
Ale może w tej materii jest tak jak ze zdjęciami satelitarnymi.
Właśnie – inna sprawa, że dziś jest wszędzie blisko: jak nie przez Świecko, to przez e-bay.
Z dystansu widać więcej niż z perspektywy żaby patrzącej na swojskie, niby znane na wylot, bagienko...
Natura nie znosi pustki a niemiecka żaba skacze gdzie chce, bo w każdym mule leży niemiecki parowóz. Więcej optymizmu (i uprzejmości :grin: ), lyck! Pokonanie dystansu wymaga czasu – powszechna krytyka upgradowanego Pokropińskiego i ciągły niedosyt wiedzy oznacza, że polskie, późno poczęte kijanki już wkrótce będą szybować - jak… bociany :idea: .

Niemiec napisał fajną książkę a Wandzie się wydało, że to kolejna próba gwałtu. Parszywy los: trza się podnieść, otrzepać i sprawdzić, co w skarbonce dzwoni – i czy w ogóle :grin: .
Freien Strecken für freien Menschen!
Awatar użytkownika
lyck
InterCity
Posty: 340
Rejestracja: 15 paź 2004, 22:25
Lokalizacja: Warszawa

Post autor: lyck »

Piotr Janik pisze:Bomba, dziękujemy :!: . To prawie, jak w sąsiednim wątku: „solidna porcja wiedzy o historii i tradycji polskiego kolejnictwa. Ale co najważniejsze jest to porcja lekkostrawna i podana w atrakcyjnej i czytelnej formie”.
Co do przewodnika "Koleje" to się w pełni zgadzam. Mam tylko jedną drobną szpilkę do opisu mostów w Stańczykach. Niestety powielono w nim naciągane legendy tłumaczące podwójność mosto/wiaduktów zapasem na wypadek nalotów. Ta teoria przy obecnym stanie rozpracowania tematu (też na tym forum -> III korytarz ) coraz mniej trzyma się kupy. Ale dość polskiego kwękania...bo poza tym przewodnik jest spoko.
Na marginesie, szeptem: dziś jest tak cudownie blisko, że spokojnie możemy zbyć milczeniem frachty RBD Königsberg w kierunku Bełżca i Treblinki, jednocześnie zachłystując się nazwami, z którymi ledwie co uporała się komisja Srokowskiego oraz poużywać sobie w zakresie nicków i podpisów.
Cóż, osiągnęliśmy już chyba niezbędny odstęp czasowy od opisywanych wydarzeń (ponad 60 lat) by w miarę obiektywnie spróbować je opisać. Nie zapominając o wszystkich okropnościach tamtych czasów, ale i nie wpadając w wyłącznie martyrologiczny lub hurraoptymistyczny ton jak to drzewiej bywało (szczególnie w PRL). Internet ujawnił i przybliżył źródła. Dziś dużo łatwiej skompilować z nich spójne ciągi wydarzeń i ominąć pułapki różnych propagand.
Więcej optymizmu (i uprzejmości :grin: ), lyck! Pokonanie dystansu wymaga czasu – powszechna krytyka upgradowanego Pokropińskiego i ciągły niedosyt wiedzy oznacza, że polskie, późno poczęte kijanki już wkrótce będą szybować - jak… bociany :idea: .
Nie wątpię Piotrze i bardzo się z tego cieszę! Tak na marginesie, niedawno nabyłem książkę panów Jerczyńskiego i Roszaka "Szlakiem łódzkiej kolei" i jest to najlepsza znana mi dotychczas monografia kolei danego rejonu. Autorzy dotarli nawet do rosyjskich planów stacji i budynków (np. Łodzi Kaliskiej). Bociany już widać więc na horyzoncie...

na koniec tłumaczenie spisu treści lokomotywowej monografii:

Wstęp (6)
Krótka historia Polski (7)

Rozwój kolei na terenie Polski (12)
Budowa sieci kolejowej w zaborach (12)
Koleje we wschodnich prowincjach Prus (12)
Linie zbudowane przez Austro-Węgry w Galicji (15)
Linie kol. w dawnym zaborze rosyjskim (18)

Koleje na terenie Polski w czasie I Wojny Światowej (20)
Niemieckie koleje polowe (20)
Cesarsko-Królewskie [austrowęgierskie] koleje wojskowe (22)
Ruch kolejowy armii rosyjskiej (23)
Polskie Koleje Państwowe (PKP) (23)
Koleje na terenie Polski w czasie II Wojny Światowej (27)

Park lokomotyw kolei polskich (29)
Lokomotywy kolei wojskowych (30)
Niemieckie koleje wojskowe (30)
Austrowęgierskie koleje wojskowe (32)
Park lokomotyw na początku istnienia kolei polskich (35)
Przejęcie niemieckich pojazdów trakcyjnych (35)
Przejęcie austriackich pojazdów trakcyjnych (44)
Przejęcie rosyjskich pojazdów trakcyjnych (47)
Oznaczenia pojazdów trakcyjnych PKP (48)
Parowozy (48)
Wagony silnikowe (51)
Rekonstrukcja oznaczeń PKP (52)
Lokomotywy pochodzenia niemieckiego (52)
Lokomotywy pochodzenia austriackiego (55)
Lokomotywy pochodzenia rosyjskiego (56)
Polskie fabryki lokomotyw (57)
Fabr. Lok. w Chrzanowie (57)
Warszawska Fabr.Lok. (57)
H. Cegielski Poznań (57)
Rozwój parku lokomotyw w okresie międzywojennym (59)
Przejęcie maszyn czeskich [z zajętego Zaolzia?] (62)
Podział lokomotyw po wybuchu wojny (63)
Serie lokomotyw PKP (74)
Legenda do tabel (74)
Ciąg dalszy niniejszej monografii (75)
Streszczenie angielskie (75)
Streszczenie w języku polskim (76)
Skróty (78)
Źródła (80)

Pojazdy trakcyjne PKP:

Parowozy:
Pc 1...........................................................82
Pc 101.......................................................83
Pd 1...........................................................84
Pd 2...........................................................88
Pd3 ...........................................................89
Pd4 ...........................................................90
Pd5 ...........................................................91
Pd6 ...........................................................94
Pd 11.........................................................94
Pd 12.........................................................95
Pd 13.........................................................96
Pd 14.........................................................97
(Pd 1x)......................................................98
(Pe 101) ....................................................98
Pf 1 ...........................................................99
Pf 2 .........................................................100
Pf 11 .......................................................101
Pf 12 .......................................................101
Pk 1.........................................................102
Pk 2.........................................................104
Pk3.........................................................105
Pm36......................................................106
Pn 11.......................................................107
Pn 12.......................................................108
Pt 31........................................................ 110
Pu 29....................................................... 115
Oc 1 ........................................................ 116
Oc 2 ........................................................ 118
Oc 11,12, 17 ........................................... 118
Oc 13 ......................................................121
Oc 14 ......................................................122
Oc 15 ......................................................122
Oc 16 ......................................................122
Od 1........................................................123
Od 2........................................................125
(Od 11) ...................................................128
Od 12......................................................129
Od 13......................................................130
Od 101....................................................131
Od 102....................................................132
Od 103....................................................132
Oi 1.........................................................133
Oi 101.....................................................135
Oi 102.....................................................136
Ok 1........................................................137
(Ok 11) ...................................................144
Ok 22......................................................145
Ok 101....................................................151
Ok 102....................................................152
Ok 103....................................................152
Ol 11.......................................................153
Ol 12.......................................................154
(Ol 101) ..................................................158
(Ol 102) ..................................................158
Ol 103.....................................................159
Om 101...................................................160

Os 24 ......................................................160
Tb1.........................................................163
Th 1 ........................................................163
Th 2 ........................................................169
Th3 ........................................................170
Th4 ........................................................176
(Th x)......................................................177
Th 11, 12, 13, 15, 19, 21, 23...................178
Th 14 ......................................................183
Th 16 ........................................................84
Th 17 ......................................................186
Th 18 ......................................................188
Th 20 ......................................................189
Th 22 ......................................................191
Th 24 ......................................................191
Th 101 ....................................................194
Th 102 ....................................................195
Th 103 ....................................................196
Th 104 ....................................................197
(Th 10x)..................................................197
Ti 1 .........................................................199
Ti 2 .........................................................200
Ti 3 .........................................................203
Ti 4 .........................................................204
Ti 11........................................................ 211
Ti 12 .......................................................213
Ti 13-15 ..................................................218
Ti 16 .......................................................219
Ti 17 .......................................................217
Ti 101 .....................................................221
Ti 102 .....................................................223
Ti 103 .....................................................223
Tp 1 ........................................................224
Tp 2 ........................................................229
Tp3 ........................................................238
Tp4 ........................................................241
Tp5 ........................................................255
Tp6 ........................................................255
Tp7 ........................................................257
(Tp 8)......................................................257
Tp 11-12 .................................................258
Tp 13 ......................................................260
Tp 14 ......................................................261
Tp 15 ......................................................261
Tp 16 ......................................................268
Tp 17 ......................................................269
Tp 101 ....................................................270
Tp 102 ....................................................271
Tp 103 ....................................................272
Tp 104 ....................................................273
Tp 105, 107 ............................................276
Tp 106 ....................................................276
Tp 108 ....................................................278
Tp 109 ....................................................279
Tp 110.....................................................281
Tr 1 .........................................................281

Tr 11 .......................................................282
Tr 12 .......................................................287
Tr 20 .......................................................292
Tr 21 .......................................................298
Tr 101 .....................................................304
Tr 102 .....................................................305
Tr 103 .....................................................305
Tr 104 .....................................................307
(Tr 105)...................................................309
(Tr 106)...................................................309
Tw 1........................................................310
Tw 11......................................................313
Tw 12......................................................315
Ty 1.........................................................320
Ty 23.......................................................321
Ty 37.......................................................340
OKc 1 .....................................................342
OKd 1 .....................................................342
OKe 1 .....................................................343
OKi 1......................................................344
OKi 2......................................................346
OKl 1......................................................347
OKl 11 ....................................................348
OKl 12....................................................349
OKl 27....................................................350
OKl 101..................................................356
OKm 11 ..................................................357
OKz32 ...................................................358
(TKb 11) .................................................359
TKb 12....................................................359
TKb 13....................................................361
TKb 14....................................................362
TKbb 101................................................362
TKh 1......................................................363
TKh 2......................................................365
TKh3......................................................367
TKh4......................................................368
TKh 11....................................................368
TKh 12....................................................368
TKh 13....................................................370
TKh 14....................................................370
(TKh 15, 16)...........................................372
TKh 17....................................................373
TKh 18....................................................374
TKh 29....................................................375
TKh 101..................................................376
(TKh 102)...............................................377
TKh 103..................................................378
TKi 1 ......................................................378

TKi 2 ......................................................380
TKi3 ......................................................382
(TKl 10x)................................................391
TKp 1......................................................393
TKp 11....................................................395
TKp 12....................................................396
TKp30....................................................397
TKp 101..................................................399
TKt1.......................................................400
TKt2.......................................................401
TKw1.....................................................402

Lokomotywy elektryczne:
EL.100 ...................................................405
EL.200 ...................................................406
E.300......................................................407

Lokomotywy spalinowe małej mocy (407)

Wagony silnikowe:
PBy 90 001 ............................................408
PCix 90 002 ...........................................408
SCix 90 003, 062 ...................................408
PCix 90 004 ...........................................409
PCix 90 005-010 ....................................410
ESCix 90 011 .........................................410
EBCy/ECy 90 012-025, 031-056...........410
PCix 90 026-028 ....................................412
SBCi 90 029...........................................412
SC 90 030, SCi 90 066-075 ...................413
SBCgix 90 057.......................................414
SBix 90 058-060, 065 ............................414
PCiy 90 061 ...........................................414
SCgx 90 063 ..........................................414
SCgx 90 064 ..........................................415
SBx 90 076-079, 086-091......................415
SAx 90 080 ............................................416
SAx 90 081-085.....................................416
SCgx 90 092-094 ...................................417
ESCx 90 095..........................................418
SBCix 90 096-098 .................................418
SBx 90 099-103 .....................................418
(ET) 91/92..............................................419

Uwagi (420)
Spis zdjęć (422)
Awatar użytkownika
lyck
InterCity
Posty: 340
Rejestracja: 15 paź 2004, 22:25
Lokalizacja: Warszawa

Post autor: lyck »

Od tygodnia rzeczone opracowanie jest w moich rękach, więc parę uwag na gorąco.
Solidna i skondensowana dawka wiedzy o przedwojennym PKP. Autorzy wycisneli ze źródeł sporo nieznanych informacji, a przede wszystkim zdjęć. Każda seria ma swoją stronę z opisem i conajmniej jednym zdjęciem. Serie liczące kilkadziesiąt egzemplarzy (a były wsród nich też te zupełnie dzis nieznane np. Tp15 albo Th1, Th3) mają dłuższe opisy a czasem więcej niż 1 zdjęcie. Daje to niepowtarzalny przegląd konstrukcji od sasa do lasa i pojęcie jak różnorodny był ówczesny tabor (szczególnie w porównaniu do czasów obecnych). Ze zrozumiałych względów wiele serii nie ma zdjęć w pekapowskich szatach. Zamiast nich są foty z oznaczeniami poprzedniego własciciela. Pod dostatkiem jest różnych egzotów z wielkimi kominami czy zewnętrzną ramą. Szczególne wrażenie robią foty własnie takich dziwacznych maszyn z pekapowskimi tabliczkami. I tu może wymienię te co bardziej egzotyczne egzemplarze z polskim oznakowaniem ujęte na fotach: Od2, Ol12, Ol103, Pd5, Pd14, Pf12, Pk1, Pk2, Pn11, Pn12, Th3, Ti4, Ti12, Ti16, Tp15, Tp17, Tp104, Tr11, Tr20, Tr103, Tw1, OKe1, OKi1, OKl11, TKh17, TKi1, TKi2, TKp11. Oczywiscie wszystkie konstrukcje zbudowane w okresie miedzywojennym również są ujęte. Opisy w większosci są krótkie, ale i tresciwe z zaznaczeniem najważniejszych cech konstrukcji lub faktów z życiorysu. Często pada sakramentalne "prawdopodobnie" - co nie dziwi przy zagmatwaniu tematu. Widać spory wkład najbardziej znanych polskich znawców tematu (lista polskich współpracowników budzi szacunek). Uwagę zwraca (chyba po raz pierwszy) duża dawka informacji o losach polskich maszyn zagarniętych przez Rosjan w 1939 r. Wynika z nich, że wiele z nich dlugie lata służyło nowym włascicielom, którzy żywcem przejeli pekapowskie oznaczenia pisząc je cyrylicą. Co więcej sowiety reaktywowały sporo starych lokomotyw, które PKP skreśliło z inwentarza przed wrześniem 1939. Rosyjskim współpracownikom autorów udało się dotrzeć do stosownych archiwów. Każdy "polskij" lok ma zachowaną tekturową karteluszkę z datami kolejnych napraw, przydziałami i datą skreslenia z inwentarza. Generalnie książkę należy traktować jako szeroki leksykon taboru trakcyjnego PKP bynajmniej niewyczerpujący tematu. Ciągle ujawniają się nowe zródła. W tym zdjęcia jak np. to:

Obrazek
Obrazek
Obrazek

To zdjęcie - niemal ikona starej PKP świetnie pasowałoby do książki, bo seria Ti1 nie ma foty w polskich barwach. W końcu do początku lat 30-ych ogólnie dziś znane loki polskiej budowy były drobnym ułamkiem parku lokomotyw PKP.
Link za:
http://koleje.webd.pl/forum/viewtopic.p ... c&start=40
Ostatnio zmieniony 01 wrz 2008, 22:17 przez lyck, łącznie zmieniany 1 raz.
Bodek
Pospieszny
Posty: 129
Rejestracja: 12 lip 2005, 14:57
Lokalizacja: Gdynia / Szczecin

Post autor: Bodek »

Książki póki co nie miałem w ręku, ale właśnie się na nią napaliłem :)
Co do listy opisanego taboru mam pewną zagwozdkę - czy to Twoje przeoczenie, czy też autorzy książki faktycznie pominęli byli serię OKa1? "Seria" - mocno powiedziane, ale jakby nie było, jedyny zachowany egzemplarz z bardzo długiej serii, liczącej bodaj 3 maszyny w MK stoi. Jego dzieje są mniej więcej znane z kilku opracowań - w tym z ŚK, ale tak z czystej ciekawości pytam. A może fakt, że parowozik znalazł się u nas dopiero po II WŚ jest przyczyną tego stanu?
USAMORZĄDOWIĆ regionalne linie kolejowe!!!
http://infokolej.pl/viewtopic.php?p=62563#62563
Pozdrowienia z Pomorza!
B. Jędrzejewski
M.Jarząbek
Osobowy
Posty: 74
Rejestracja: 31 lip 2007, 12:03

Post autor: M.Jarząbek »

Z tego samego powodu nie ma w książce opisu parowozu OKl100 i wielu innych serii, które weszły na inwentarz PKP po II wojnie.
Hamburger
Pospieszny
Posty: 168
Rejestracja: 07 lip 2008, 10:02

Post autor: Hamburger »

W ksiazce jest tez blad - na str. 356 zamiast maszyny serii OKl101 zamieszczono fotke Ok101. Poza tym szkoda ze brak fotek np. przy serii Tb1 a taka sie zachowala (przy ZNTK Pila ok. 1919 r.) oraz TKt2, TKw1 itp. Ale jest to niewatpliwie jedno z najlepszych tego typu opracowan o PKP A.
ODPOWIEDZ